شمع خودرو، قطعه‌ای کوچک اما حیاتی در سیستم احتراق داخلی موتور است. این قطعه با ایجاد جرقه، مخلوط سوخت و هوا را در سیلندر مشتعل کرده و نیروی لازم برای حرکت خودرو را فراهم می‌کند. انتخاب شمع مناسب می‌تواند تاثیر چشمگیری بر شتاب، مصرف سوخت و عملکرد کلی موتور داشته باشد. در این مقاله، به بررسی انواع شمع‌ها، عوامل موثر در انتخاب آن‌ها و نکاتی برای نگهداری و تعویض شمع می‌پردازیم.
شمع خودرو بخشی از سیستم جرقه‌زنی است که روی سیلندر قرار دارد و جرقه‌ی لازم برای احتراق سوخت در موتور را فراهم می‌کند. به همین دلیل است که آن را موثرترین قطعه در شتاب خودرو و همین‌طور مصرف سوخت می‌دانند. شمع‌ها از دو الکترود مثبت و منفی تشکیل شده‌اند که توسط عایقی از جنس سرامیک از هم جدا شده‌اند. هنگامی که ولتاژ بالایی از طریق کوئل به شمع اعمال می‌شود، جرقه‌ای بین دو الکترود ایجاد شده و مخلوط سوخت و هوا را مشتعل می‌کند.
جنس و طراحی شمع تاثیر مستقیمی بر کیفیت جرقه‌زنی و در نتیجه، بر شتاب خودرو دارد. شمع‌های مختلفی در بازار وجود دارند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.
-
: این نوع شمع‌ها دارای الکترود مرکزی نازک و سوزنی شکلی هستند که باعث ایجاد جرقه قوی‌تر و دقیق‌تر می‌شود. جرقه‌زنی قوی‌تر به احتراق بهتر سوخت کمک کرده و در نتیجه، شتاب خودرو افزایش می‌یابد. شمع‌های سوزنی معمولاً از جنس ایریدیوم یا پلاتینیوم ساخته می‌شوند.
-
: این شمع‌ها به دلیل استفاده از فلز ایریدیوم در الکترود مرکزی، مقاومت حرارتی بسیار بالایی دارند و می‌توانند تا ۴۰۰۰ درجه سانتی‌گراد دما را تحمل کنند. شمع‌های ایریدیومی عمر طولانی‌تری نسبت به سایر انواع شمع دارند و جرقه‌زنی قوی‌تری ارائه می‌دهند که منجر به افزایش شتاب و بهبود مصرف سوخت می‌شود.
-
: این شمع‌ها دارای الکترودهایی از جنس پلاتینیوم هستند که مقاومت حرارتی بالایی دارند و می‌توانند تا ۲۵۰۰ درجه سانتی‌گراد دما را تحمل کنند. شمع‌های پلاتینیومی عمر طولانی‌تری نسبت به شمع‌های نیکلی دارند و عملکرد بهتری در مقایسه با آن‌ها ارائه می‌دهند.
-
: این نوع شمع‌ها از ساده‌ترین و ارزان‌ترین انواع شمع هستند. الکترود آن‌ها از جنس نیکل بوده و جرقه ضعیف‌تری نسبت به سایر انواع شمع ایجاد می‌کنند. شمع‌های نیکلی برای خودروهایی با کارکرد معمولی مناسب هستند و نیاز به تعویض زودتری دارند.
-
: این شمع‌ها دارای دو یا چند الکترود منفی هستند که باعث بهبود جرقه‌زنی و احتراق کامل‌تر سوخت می‌شوند. شمع‌های چند الکترودی برای خودروهایی که نیاز به شتاب بالا و عملکرد بهینه دارند، مناسب هستند. این شمع‌ها با نام “شمع‌های مسابقه‌ای” یا “شمع‌های سه پلاتینه” نیز شناخته می‌شوند.
جنس آلیاژ به کار رفته در الکترودهای شمع، تاثیر مستقیمی بر عملکرد و طول عمر آن دارد. شمع‌ها از دو الکترود مثبت و منفی ساخته شده‌اند که آلیاژ مخصوصی داشته و هرکدام برای نوعی از موتور مناسب هستند. هنگام خرید شمع باید به آلیاژی که برای موتور ماشین شما مناسب است توجه کنید.
-
: بهترین آلیاژ برای شمع به دلیل مقاومت حرارتی بالا و عمر طولانی.
-
: آلیاژی با کیفیت بالا، مقاومت حرارتی مناسب و طول عمر نسبتاً بالا.
-
: آلیاژی ارزان قیمت با مقاومت حرارتی پایین و عمر کوتاه.
علاوه بر جنس الکترودها، دمای کاری شمع نیز اهمیت دارد. شمع‌ها به دو دسته سرد و گرم تقسیم می‌شوند. شمع سرد برای موتورهایی با عملکرد بالا و دمای کاری بالا مناسب است، زیرا می‌تواند حرارت را به سرعت منتقل کند و از احتراق زودرس جلوگیری کند. شمع گرم برای موتورهایی با کارکرد معمولی و دمای کاری پایین مناسب است، زیرا می‌تواند حرارت را در خود نگه دارد و از رسوب کربن روی الکترودها جلوگیری کند.
-
: نوع شمع باید با مشخصات فنی خودرو و موتور سازگار باشد.
-
: در مناطق سردسیر، استفاده از شمع گرم توصیه می‌شود.
-
: برای رانندگی پرشتاب و مسابقه‌ای، استفاده از شمع‌های ایریدیومی یا پلاتینیومی با الکترود سوزنی توصیه می‌شود.
-
: قیمت شمع‌ها متفاوت است و باید با توجه به بودجه خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
-
کاهش شتاب خودرو
-
افزایش مصرف سوخت
-
بد استارت خوردن خودرو
-
لرزش موتور
-
صدای نامنظم موتور
در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها، باید شمع‌های خودرو را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید.
تعویض شمع خودرو کار نسبتاً آسانی است و می‌توانید آن را در خانه انجام دهید. برای این کار، به ابزار مناسب (آچار شمع، فیلر) و شمع‌های جدید نیاز دارید. قبل از شروع کار، حتماً دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کنید و دستورالعمل‌های مربوط به تعویض شمع را دنبال کنید.
برق مورد نیاز برای جرقه‌زنی در سیستم احتراق از طریق وایر و کوئل به شمع می‌رسد؛ بهترین زمان ایجاد جرقه را ECU یا کامپیوتر خودرو بر اساس اطلاعات دریافتی از سنسورهای موتور تعیین می‌کند. در این مرحله دستوری به کوئل ارسال شده تا برق را به کمک وایرها به شمع انتقال دهد. در نتیجه می‌توان گفت عملکرد شمع به این بستگی دارد که کامپیوتر، وایرها و کوئل تا چه اندازه وظایف خود را به درستی انجام دهند. بنابراین اگر با وجود استفاده از شمع مناسب، مشکلی در جرقه‌زنی وجود داشت یا شتاب خودرو کم بود پیشنهاد می‌کنیم وایر شمع‌ها و کوئل را بررسی کنید.
-
به طور منظم شمع‌های خودرو را بررسی کنید.
-
در صورت مشاهده هرگونه آسیب یا خوردگی، شمع‌ها را تعویض کنید.
-
از شمع‌های با کیفیت و مناسب با نوع خودروی خود استفاده کنید.
-
در هنگام تعویض شمع، از آچار شمع مناسب استفاده کنید و از سفت کردن بیش از حد شمع‌ها خودداری کنید.
انتخاب شمع مناسب می‌تواند تاثیر بسزایی بر عملکرد و شتاب خودرو داشته باشد. با توجه به نوع خودرو، شرایط آب و هوایی، نوع رانندگی و بودجه خود، می‌توانید بهترین شمع را برای خودروی خود انتخاب کنید. به یاد داشته باشید که نگهداری و تعویض به موقع شمع‌ها، نقش مهمی در حفظ سلامت موتور و افزایش طول عمر آن دارد.
برای تهیه شمع CNG، شمع سوپر تک پلاتین، شمع یورو ۴، شمع دو پلاتین و حتی انواع وایر شمع و کوئل می‌توانید به فروشگاه‌های معتبر لوازم یدکی خودرو مراجعه کنید.
:
-
-
زمان تعویض شمع‌ها به نوع شمع و شرایط رانندگی بستگی دارد. به طور کلی، شمع‌های نیکلی باید هر 20,000 کیلومتر، شمع‌های پلاتینیومی هر 80,000 کیلومتر و شمع‌های ایریدیومی هر 100,000 کیلومتر تعویض شوند.
-
-
-
بله، شمع‌های گران‌قیمت‌تر مانند شمع‌های ایریدیومی و پلاتینیومی، عمر طولانی‌تری دارند و جرقه‌زنی قوی‌تری ارائه می‌دهند که منجر به افزایش شتاب و بهبود مصرف سوخت می‌شود.
-
-
-
نشانه‌های خرابی شمع شامل کاهش شتاب خودرو، افزایش مصرف سوخت، بد استارت خوردن خودرو، لرزش موتور و صدای نامنظم موتور است.
-
-
-
بله، تعویض شمع خودرو کار نسبتاً آسانی است و می‌توانید آن را در خانه انجام دهید. برای این کار، به ابزار مناسب (آچار شمع، فیلر) و شمع‌های جدید نیاز دارید.
-
-
-
بله، برای خودروهایی که از سوخت CNG استفاده می‌کنند، شمع‌های مخصوص CNG با مقاومت حرارتی بالاتر توصیه می‌شود.
-
